[ Ana Sayfa | Editörler | Danışma Kurulu | Dergi Hakkında | İçindekiler | Arşiv | Yayın Arama | Yazarlara Bilgi | E-Posta ]
Fırat Üniversitesi Sağlık Bilimleri Veteriner Dergisi
2002, Cilt 16, Sayı 2, Sayfa(lar) 187-197
[ English ] [ PDF ]
ELAZIĞ VE ÇEVRESİNDEKİ SIĞIR VE KOYUNLARIN KAN SERUMU, İDRAR, KEMİK VE DİŞLERİNDEKİ FLOR DÜZEYLERİNİN ARAŞTIRILMASI
Hakan KEÇECİ1, Haydar ÖZDEMİR2
1Doğanyol İlçe Tarım Müdürlüğü Malatya / TÜRKİYE
2Fırat Üniversitesi Veteriner Fakültesi İç Hastalıkları Anabilim Dalı Elazığ / TÜRKİYE
Anahtar Kelimeler: Sığır, koyun, flor, florozis.

Bu çalışmada, florit madenlerinin bulunduğu Keban ilçesinde doğal, tuğla-kiremit fabrikalarının yer aldığı Hicret Mahallesi ile Sivrice ilçesinde de endüstriyel florozis araştırılmıştır.

Çalışmada, 159 sığır ve 238 koyun olmak üzere toplam 397 hayvan kullanılmıştır. Sığırlar, biri kontrol toplam 4, koyunlar ise biri kontrol toplam 3 gruba ayrılmıştır.

Tüm hayvanların sistematik klinik muayeneleri yapılmış, ağız ve diş muayenelerinde sığırların 8’inde +1, 2’sinde +2 ve koyunların 43’ünde +1 düzeyinde diş lezyonu saptanmıştır.

Kontrol ve deney grubu sığır ve koyunların serum flor düzeylerinin toksik sınırların altında olduğu saptanmıştır.

Sığırlarda ortalama idrar flor konsantrasyonları kontrol grubunda 0.68±0.02, 1. grupta 1.83±0.15, 2. grupta 1.09±0.07 ve 3. grupta da 0.57±0.03 ppm olarak saptanmıştır. Birinci grupla diğer gruplar arasında önemli düzeyde istatistiksel fark tespit edilmiştir (p<0.01). Koyunların ortalama idrar flor düzeyleri, kontrol grubunda 0.59±0.05, 1. ve 2. gruplarda da sırasıyla 0.75±0.01 – 0.41±0.02 ppm’dir.

Sığır ve koyunların serum kalsiyum, inorganik fosfor ve alkalen fosfataz aktivitesi ile ortalama kemik ve diş külü flor düzeylerinin fizyolojik sınırlar içinde olduğu saptanmıştır.

Kemik ve diş örneklerinin radyolojik ve histopatolojik muayenelerinde anormal bir bulguya rastlanmamıştır.

Çalışmada su örneklerinde saptanan flor düzeyleri 0.094-24.0 ppm’dir.

Araştırılan yörelerde endüstriyel florozis riski bulunmamasına karşın, Keban ilçesi florit sahasının doğal florozis yönünden risk oluşturabileceği kanısına varılmıştır.


[ English ] [ PDF ]
[ Ana Sayfa | Editörler | Danışma Kurulu | Dergi Hakkında | İçindekiler | Arşiv | Yayın Arama | Yazarlara Bilgi | E-Posta ]