[ Ana Sayfa | Editörler | Danışma Kurulu | Dergi Hakkında | İçindekiler | Arşiv | Yayın Arama | Yazarlara Bilgi | E-Posta ]
Fırat Üniversitesi Sağlık Bilimleri Tıp Dergisi
2004, Cilt 18, Sayı 4, Sayfa(lar) 215-221
[ English ] [ Tam Metin ] [ PDF ]
GÜREŞÇİLERDE C VİTAMİNİ YÜKLEMESİNİN SERUM DEMİR VE TOTAL DEMİR BAĞLAMA KAPASİTESİNE ETKİSİ*
Cengiz ARSLAN1, Bilge GÖNÜL2, Sibel DİNÇER2, Birsen KAPLAN3, Cemal ÇEVİK4
1Fırat Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokulu, Elazığ – TÜRKİYE
2Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Fizyoloji Anabilim Dalı, Ankara – TÜRKİYE
3Başkent Üniversitesi Tıp Fakültesi Fizyoloji Anabilim Dalı, Ankara – TÜRKİYE
4Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Biyokimya Anabilim Dalı, Ankara – TÜRKİYE
Anahtar Kelimeler: Güreşçi, C vitamini, serum demir düzeyi, total demir bağlama kapasitesi

Gerek antioksidan özelliği gerekse oksijen bağlanmasında ve taşınmasında görev yapan demirin (Fe) bağırsaklardan emiliminde oynadığı rol nedeniyle C vitamini (C vit) yüklemesi sporcularda yararlı olabilir. Bu nedenle bu çalışmanın amacı, güreşçilerde C vit yüklemesinin kan Fe değerlerine etkisinin saptanmasıdır.

Bu çalışmaya, Ankara bölgesi aktif güreşçilerinden yaşları 20-24 arasında değişen toplam 14 adet güreşçi katılmıştır. Güreşçiler deney (n=7; Xyaş=20.7±1.5) ve kontrol (n=7; Xyaş=20.4±0.5) grubu olmak üzere ikiye ayrılmıştır. Deney grubuna bir ay süreyle günlük toplam 1 gr C vit iki eşit doz olarak (0.5 gr x 2 /24 st) verilmiştir. Kontrol grubuna ise bu süre içinde benzeri bir uygulama yapılmamıştır. Her iki grupta bir ay süreyle aynı diyeti uygulamışlardır. C vit verilmeden önce ve bir aylık C vit yüklemesinden sonra deneklerden sabah açken venöz kan örneği alınarak serum demir (SFe) ve total demir bağlama kapasitesi (TDBK) ölçülmüştür. İdrar askorbik asit (İAA) atılımı ise kolorimetrik karşılaştırma ile belirlenmiştir. Ayrıca anket yapılarak deneklerin vitamin ve sigara kullanma alışkanlıkları sorulmuştur. Verilerin analizinde gruplar arasındaki karşılaştırmalarda Mann-Whitney U testi, grup içi karşılaştırmalarda Wilcoxon eşleştirilmiş iki örnek testi kullanılmıştır.

Verilerin analizi sonucu bir aylık C vit yüklemesinin İAA düzeyini artırdığı (negatiften, 20 mg/100 ml pozitife geçiş) gözlendi. SFe düzeyinde istatistiksel açıdan anlamlı artış yanında (U=42, p<0.05), TDBK’daki artış anlamlı değildi (U=34, p>0.05). Bu bulgular, C vit yüklemesinin başarılı olduğunu ve bu uygulamanın Fe emilimini artırdığını, demirin depolanması üzerinde ise etkili olmadığını göstermektedir.

Antrenman programlarını düzenli sürdürmekte olan güreşçilerde C vit yüklemesinin TDBK’ya etki yapmaması, güreşçilerde vitamin ve mineral eksikliliği ve dolayısıyla ek vitamin gereksinimlerinin olmadığının göstergesi olabilir. Değişik C vit uygulama protokolleri ile araştırmalara devam edilmelidir.

* 17-21 November 2004, Antalya-Türkiye’de düzenlenen uluslararası, “10th ICHPER•SD Europe Congress & the TSSA 8th International Sports Sciences Congress”inde bildiri olarak sunulmuştur


[ English ] [ Tam Metin ] [ PDF ]
[ Ana Sayfa | Editörler | Danışma Kurulu | Dergi Hakkında | İçindekiler | Arşiv | Yayın Arama | Yazarlara Bilgi | E-Posta ]