[ Ana Sayfa | Editörler | Danışma Kurulu | Dergi Hakkında | İçindekiler | Arşiv | Yayın Arama | Yazarlara Bilgi | E-Posta ]
Fırat Üniversitesi Sağlık Bilimleri Veteriner Dergisi
2014, Cilt 28, Sayı 3, Sayfa(lar) 155-157
[ Özet ] [ PDF ] [ Benzer Makaleler ] [ Yazara E-Posta ] [ Editöre E-Posta ]
Chow Chow Irkı Bir Köpekte Siklus Düzensizliğine Bağlı Östrojene Yanıt Veren Dermatozda Spontan İyileşme
Ekrem Çağatay ÇOLAKOĞLU1, Ali Evren HAYDARDEDEOĞLU2, Hadi ALİHOSSEİNİ1, Arif KURTDEDE1
1Ankara Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, İç Hastalıkları Anabilim Dalı, Ankara, TÜRKİYE
2Aksaray Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, İç Hastalıkları Anabilim Dalı, Aksaray, TÜRKİYE
Anahtar Kelimeler: Chow Chow, dermatoz, köpek, östrojen
Özet
2 yaşlı kısırlaştırılmamış dişi Chow Chow ırkı bir köpek Veteriner Fakültesi Hayvan Hastanesi'ne arka bacakların iç yüzünde kıl dökülmeleri, tekrarlayan damla damla idrar yapma ve östrus siklus anormallikleri şikâyetleriyle getirildi. Yapılan klinik muayenede arka bacaklarda bilaretal simetrik alopesi ve hiperpigmentasyon belirlendi. Vaginal smear ile siklus düzensizliği doğrulandı. Hormonal analizlerde diöstrus östradiol değerinin 5 ng/dL olduğu görüldü. Ultrason ile yapılan reprodüktif kontrollerde herhangi bir anormalliğe rastlanılmadı. İdrar örneklerinin bakteriyolojik muayenesinde Proteus mirabilis ve E.coli üredi. Enrofloksasin 5 mg/kg dozunda 14 gün süreyle deri altı yolla uygulanarak üriner sistem enfeksiyonunun sağaltımı yapıldı. Hasta östrus gösterdiğinde yapılan ölçümlerde östradiol değeri 800 ng/dL bulundu ve bilateral simetrik alopesinin ortadan kalkarak spontan iyileşmenin gerçekleştiği görüldü. Her ne kadar östrojene yanıt veren dermatoz genellikle kısırlaştırılmış köpeklerde kıl dökülmeleri ve tekrarlayan üriner sistem enfeksiyonları ile seyretse de kısırlaştırılmamış siklus bozukluğu gösteren köpeklerde de görülebileceği göz önünde bulundurulmalıdır.
  • Başa Dön
  • Özet
  • Giriş
  • Olgu Sunusu
  • Tartışma
  • Kaynaklar
  • Giriş
    Hormonların deri üzerindeki etkileri ve hormonal bozuklukların tanıları genellikle zor olmaktadır. Köpeklerde gonadal ya da adrenal kaynaklı olabilen seks hormon ilişkili dermatozlar yaygın olarak görülmekte ve çoğu zaman deri örtüsündeki değişiklikler, farklı sorunlarla birlikte seyredebilmektedir. Hormonal deri problemlerinin ortak özellikleri; kronik seyirli, belirli bölgelerde ya da diffuz alopesik yerleşimli veya hiperpigmentasyon ile seyretmeleridir. Bazen diğer organ sistemlerinin de etkilenmesine rağmen çoğunlukla dermatolojik değişiklikler hormonal bozukluğun tek semptomu olabilmektedir1.

    Irk ve yaş predispozisyonu bulunmayan östrojen ilişkili dematoz’un dişi köpeklerdeki nedeni ve patogenezi tam olarak bilinmemektedir2. Kısırlaştırılmamış hastalar; ilk kızgınlıklarından önce, yalancı gebelik süresince ya da anormal östrus siklusuyla ilişkili olarak klinik bulgu gösterebilmekte ve östrojen desteğine pozitif yanıt vermektedirler3. Östrojen ile ilişkili alopesi nadir bir klinik durumdur ve hastalar genelde arka ayakların iç yüzünde, perineal ve genital bölgede simetrik bilateral kaudal alopesi şikâyetiyle kliniğe getirilir1,4. Östrojenin kıl gelişimi ve deri fizyolojisi üzerinde koruyucu ve düzenleyici etkileri vardır. Deri üzerinde östrojenin hedefi olan hücreler, sinyal yolları ve aralarındaki ilişkiler henüz açıklık kazanmamış olup bu konuyla ilgili bilgiler halen sınırlıdır5,6. Östrojenle ilişkili üriner inkontinens veya üriner sistem enfeksiyonları da dermatolojik problemleri olan hastalarda görülebilmektedir1.

  • Başa Dön
  • Özet
  • Giriş
  • Olgu Sunusu
  • Tartışma
  • Kaynaklar
  • Olgu Sunusu
    İki yaşlı kısırlaştırılmamış Chow Chow ırkı dişi köpek (Resim 1) karın bölgesinde ve arka bacakların iç yüzünde kıl dökülmeleri, deride siyahlaşma (Resim 2), stranguri ve düzensiz östrus siklusu şikayetleriyle Ankara Üniversitesi Veteriner Fakültesi Hayvan Hastanesine getirildi.


    Büyütmek İçin Tıklayın
    Şekil 1: Kısırlaştırılmamış 2 yaşlı chow chow ırkı dişi köpek


    Büyütmek İçin Tıklayın
    Şekil 2: Bilateral simetrik perineal alopesi ve hiperpigmentasyon

    Klinik muayenede; arka ayakların iç yüzlerinde bilateral simetrik alopesi ve hiperpigmentasyon belirlendi. Vaginal swap kullanılarak alınan örneğin sitolojik incelemesinde köpeğin diöstrusta olduğu tespit edildi. Rutin tam kan, serum biyokimyasal analizleri, troid panelleri (tT3, tT4, fT3, fT4) ve istirahat plazma kortizol ölçümlerinde anormalliğe rastlanmadı (Tablo 1).


    Büyütmek İçin Tıklayın
    Tablo 1: Hastanın laboratuvar bulguları

    Abdominal ultrasonografide ovaryumlarda herhangi bir patoloji ile karşılaşılmadı. Endokrinopati süphesiyle yapılan hormon analizlerinde diöstrus östradiol değeri 5 ng/dL olarak ölçüldü. İdrar örneklerinden yapılan mikrobiyolojik muayeneler ve antibiyogram sonucunda enrofloksasin’e duyarlı Proteus mirabilis ve E. coli ürediği görüldü. Hastadaki sistit durumunun sürekli tekrarladığı bilgisi alınarak sağaltıma başlandı. Enrofloksasin 5 mg/kg deri altı yolla 14 gün süreyle uygulanarak üriner sistem enfeksiyonunun sağaltımı yapıldı. Hasta östrus gösterdiğinde yapılan ölçümlerde ise östradiol değeri 800 ng/dL bulundu ve bilateral simetrik alopesinin spontan olarak ortadan kalktığı gözlemlendi.

  • Başa Dön
  • Özet
  • Giriş
  • Olgu Sunusu
  • Tartışma
  • Kaynaklar
  • Tartışma
    Endokrinopati ile ilişkili dermatozlar genellikle orta ve ileri yaş köpeklerde görülmektedir. Progresif hiperpigmentasyonun eşlik ettiği bilateral simetrik perineal alopesi ırk predispozisyonu olmaksızın birçok endokrinopati ve cinsiyet hormon anormalliklerinde görülebilmektedir. Tiroid ve adrenal bez fonksiyon bozuklukları da bilateral simetrik alopesi nedenlerindendir. Endokrinopati ile ilişkili diğer klinik bulgular hastalıklara göre farklılık arz eder7,8. Sunulan olguda tiroid ve adrenal hormon analizleri normal sınırlar içinde bulunmuş ve diğer ilişkili klinik semptomların yokluğu ile bu hastalıklar elimine edilmiştir. Östradiol ölçümlerinin diöstrus döneminde 5 ng/dL düzeyinde seyretmesi, abdominal ultrasonografide ise genital organ patolojisine rastlanılmaması bu olguda östrojen ile ilişkili alopesiyi desteklemiştir. Ancak, yüksek östrojen düzeylerinin kaynağı ise bulunamamıştır. Östrojen ilişkili alopesinin nedeni tam olarak bilinmemekte, spontan iyileşme veya semptomatik tedavi alopesinin ortadan kaldırılmasında etkili olmaktadır3. Nitekim bu olguda da hastanın tekrar siklik aktivite göstermesiyle spontan iyileşme oluşmuştur.

    Hipoöstrojenizm ya da hiperöstrojenizm bulunan köpeklerde, östrus siklusunda düzensizlikler, kuyruk tabanı, anüs ve vulva çevresi ve arka ayakların iç yüzeylerinde kuru ya da kabuklu simetrik döküntüler bildirilmektedir9,10. Arka ayakların iç yüzeylerinde simetrik olarak şekillenmiş deri lezyonları ve alopesi, kısırlaştırma sonrası köpeklerde de bildirilmiştir9. Östrus siklus düzensizliği ve bilateral simetrik perineal alopesisi bulunan olgunun kısırlaştırılmamış olması dikkat çekici bulunmuştur. Bilateral simetrik alopesi; kistik ovaryumu bulunan köpeklerde artmış ya da azalmış östradiol ölçümleriyle ilişkili olarak şekillenebilmektedir4. Sunulan olgunun ultrasonografik muayenelerinde patolojiye rastlanmamış; hipotroidizm ve adrenal bozukluklar elimine edilerek, bilateral perineal simetrik alopesi östradiol konsantrasyonundaki değişiklikler ile ilişkilendirilmiştir.

    Her ne kadar östrojene yanıt veren dermatoz genellikle kısırlaştırılmış köpeklerde kıl dökülmeleri ve tekrarlayan üriner sistem enfeksiyonları ile seyretse de, kısırlaştırılmamış siklus bozukluğu gösteren köpeklerde de görülebileceği göz önünde bulundurulmalıdır.

  • Başa Dön
  • Özet
  • Giriş
  • Olgu Sunusu
  • Tartışma
  • Kaynaklar
  • Kaynaklar

    1) Muller GH, Kirk RW. Endocrine and metabolic diseases. In: Muller GH, Kirk RW. (Editors). Muller and Kirk’s Small Animal Dermatology. 6th Edition, 2001: 780-830.

    2) Scott DW, Concannon PW. Gross and microscopic changes in the skin of dogs with progestogen-induced acromegaly and elevated growth hormone levels. J Am Anim Hosp Assoc 1983; 19: 523-527.

    3) Watson ADJ. Oestrogen induced alopecia in a bitch. JSAP 2008; 26: 17-21.

    4) Ghaffari MS, Dezfoulian O, Aldavood SJ, Masoudifard M. Estrogen-related alopecia due to polycystic ovaries in a terrier dog. Comp Clin Pathol 2009; 18: 341-343.

    5) Ohnemus U, Uenalan M, Conrad F, et al. Hair cycle control by estrogens: Catagen induction via estrogen receptor (er) is checked by er signaling. Endocrinology 2005; 146: 1214-1225.

    6) Allan FJ, Jones BR, Purdie EC. Endocrine alopecia in a miniature poodle. NZVC 1995; 43: 110-113.

    7) Ferguson DC. Update on diagnosis of canine hypothyroidism. Vet Clin North Am: Small Anim Pract 1994; 24: 515-539.

    8) Zerbe CA. Screening tests to diagnose hyperadrenocorticism in dogs and cats. Compend Cont Edu Pract Vet 2000; 22: 17-31.

    9) Jones W. Skin disease in small animals. Can Vet J 1962; 3: 170-173.

    10) Rial AF, Walesca S, Yamanaka VS, et al. Hyperestrogenism in a dog arising from sertolima. Pubvet 2010; 4: 31.

    11) Hoffmann WE, Solter PF. Diagnostic enzimology of domestic animals. In: Kaneko JJ, Harvey JW, Bruss ML. (Editors). Clinical Biochemistry of Domestic Animals. 6th Edition, San Diego, California: Academic Press, 2008: 889-895.

  • Başa Dön
  • Özet
  • Giriş
  • Olgu Sunusu
  • Tartışma
  • Kaynaklar
  • [ Başa Dön ] [ Özet ] [ PDF ] [ Benzer Makaleler ] [ Yazara E-Posta ] [ Editöre E-Posta ]
    [ Ana Sayfa | Editörler | Danışma Kurulu | Dergi Hakkında | İçindekiler | Arşiv | Yayın Arama | Yazarlara Bilgi | E-Posta ]