Melatonin beyindeki pineal bezde sentezlenip ve salgılanan bir hormon olup organizmada sirkadiyen ritimin düzenlenmesini sağlar
1. Melatonin, merkezi sinir sitemindeki etkilerini, G proteinlerine bağlı melatonin için spesifik membran reseptörleri olan MT1 ve MT2 reseptörleri üzerinden oluşturur
2. Melatonin üretim ve salgı ritmi, birçok psikiyatrik hastalıkta değişmekte ve melatonin salgısındaki bu değişiklik sirkadiyen ritimin bozulması ile sonuçlanmaktadır
1,3. Sirkadiyen ritimde meydana gelen bozulma kalitesiz uyku, yorgunluk hissi, dikkati toplayamama gibi hayat kalitesinde azalmalara neden olmakta, ayrıca yaşam kalitesindeki bu azalma depresyonun klinik belirtisi olarak karşımıza çıkmaktadır
4. Bu nedenle beyin melatonin sistemi depresyon için önemli bir hedef halini almıştır. In vivo çalışmalarla
5 sentetik melatonin alımının antidepresan etkilerinin olduğu, klinik çalışmalarda
3,6 ise depresyon hastalarında melatonin sadece uyku-uyanıklık düzenini kurmada etkili olabileceği rapor edilmiştir. Bu nedenle melatonin benzeri antidepresan ilaçların keşfine ihtiyaç duyulmuş ve çalışmalar bu yönde ağırlık kazanmıştır. Sirkadin, ramelton, tasimelteon ve agomelatin gibi birçok yeni melatonin analoğu geliştirilmiştir
3,7.
Agomelatin melatoninerjik reseptör (MT1 ve MT2) agonisti ve 5HT2C reseptör antagonisti olarak yakın zamanda geliştirilmiş bir antidepresan ilaçtır 8. Yapılan araştırmalar ile agomelatinin majör depresif hastaların tedavisinde etkinliği yaygın olarak gösterilmiştir 9. Mevcut veriler sınırlı olmasına rağmen çeşitli anksiyete bozukluklarının tedavisinde agomelatinin yararlı olabileceği rapor edilmiştir 10. İçme sularına kortikositeron konarak stres modeli oluşturulan sıçanlarda, agomelatin uygulamasının strese bağlı olarak ortaya çıkan davranışsal etkileri düzelttiği ve hipokampusta yeni nöron gelişimini arttırdığı gösterilmiştir 11. Bir araştırmada 12,13.
Hem melatonin hem de reseptör agonisti olan agomelatinin antidepresan etkileri dışında etkilerinin araştırıldığı çalışmalar günümüzde giderek artmaktadır. Melatonin ile yapılan çalışmalar melatononin yüksek antioksidan kapasiteye sahip olduğunu, kanser hücre canlılığını azalttığını ve tümör gelişimini gerilettiğini özetlemektedir 14-16. Agomelotonin ile yapılan araştırmalarda ise agomelatinin antioksidan özelliklerinin olduğu 17 ve meme kanseri hastada meydana gelen depresyonun agomelatin ile tedavi edildiği ortaya konmuştur 18. Kanser vaka sayısı ülkemizde ve dünyada her geçen gün giderek artmaktadır. Türkiye Halk Sağlığı Kurumu tarafından yayınlanan rapora göre, ülkemizde prostat kanseri, erkek kanserleri arasında ikinci sırada 19, over kanseri ise kadın kanserleri arasında altıncı sırada ve kadınlarda ölümlerin başlıca nedenlerinden biri olarak tanımlanmaktadır 20. Tıptaki ilerlemelere, geliştirilen cerrahi teknikler ve modern sitostatik ilaçlara rağmen, kanser vakalarındaki tedavi sonuçları zayıf kalmaya devam etmektedir. MT1 veya MT2 melatonin reseptörlerini hedefleyen agomelotinin kanser tedavisinde etkili olabileceği düşünülmektedir 21.
Bu çalışma melatonin ve agomelatinin (melatonin agonisti) insan over (A2780) ve prostat kanseri (PC-3) hücre canlılığı üzerindeki etkilerini araştırmak amacıyla yapılmıştır.
)
)
)
