Erciyes Üniversitesi Veteriner Fakültesi Cerrahi Anabilim Dalı Kliniği'ne getirilen 12 yaşlı, erkek, Kangal ırkı, 35 kg'lık köpeğin yaklaşık 3 aydır iştahsızlık, zayıflama, oturamama, arkasını kaşıma ve durgunluk şikâyeti ile daha önce özel bir kliniğe götürüldüğü ve burada 5. kuyruk omurundan itibaren kuyruğun ampute edildiği öğrenildi (Şekil
1A). Hastanın iç Hastalıkları kliniğinde, klinik ve radyolojik incelemesi ile bazı laboratuvar analizleri yapıldı. Kalan kuyruk kısmında normalin 3-4 katı kalınlıkta olan kitle elastik yapıda sert ve deri ile kaplı olup, buradan kahverengi pis kokulu eksudatın geldiği görüldü. Bu sağaltımın yanında kuyruk bölgesine on gün boyunca günde iki defa ılık antiseptik solusyonlarla irrigasyon ve haricen rezolitif pomat uygulandı. Parenteral olarak ise penisilin-streptomisin (streptoveticiline) ve sefalosporin (cobactan) uygulamaları yapıldı. 10 gün süresince sağaltıma yanıt alınamaması nedeniyle sakrumun son omurundan itibaren kuyruk ikinci kez ampute edildi (Şekil
1B,
C,
D). Hastanın 6 ay boyunca klinik gözlem ve hematolojik laboratuvar analizleri yapıldı. Postoperatif 1., 3 ., ve 6. aylarda toraks ve kuyruk bölgelerinin radyografileri alındı. Alınan radyografilerde kitlenin büyümesi ve sayıca artması nedeniyle hasta ötenazi edildi.
Büyütmek İçin Tıklayın |
Şekil 1: A; İlk operasyon ile ampüte edilen nekrotik ve kanamalı kuyruk parçası. B; İlk operasyonu takiben kalan kuyruk kökünde kalınlaşma, nekrotik ve kanamalı görünüm. C; İkinci operasyonla alınan kitlenin kesit yüzündeki kanamalı ve nekrotik görünüm. D; Kuyruğun tamamen amputasyonu sonucu operasyon bölgesinin görünümü. |
Köpeğin kuyruk amputasyonunu sonrası (6x8x20 cm) ve nekropsi esnasında alınan doku örnekleri rutin histopatolojik işlemlerden geçirilip 5-6 mikron kalınlığında kesilip HematoksilenxEosin ile boyandıktan sonra ışık mikroskobunda incelendi.
Bulgular
Klinik ve Hematolojik bulgular
Kliniğimizde yapılan ilk değerlendirmeler neticesinde rektal ısı, solunum ve nabız sayıları normal sınırlardaydı. Yapılan ilk hematolojik muayenede beyaz kan hücre sayısının normalden yüksek olduğu (>21.000/ μL) belirlendi. Aynı şekilde segmentli nötröfil sayısında da artış (>14.000/ μL) gözlemlendi. Yapılan medikal sağaltım sonucunda bu hücrelerin sayısının bir ay içerisinde normal seviyeye düştüğü belirlendi. Fakat 6. ay sonunda tümörün akciğere metastazına paralel olarak beyaz kan hücre sayısı ve segmentli nötrofil sayısının ilk hematolojik muayenede tespit edilen sayının üzerine çıktığı görüldü. Hayvanda hastalık süreci boyunca kronik zayıflama semptomları dışında herhangi bir anormalliğe rastlanmadı.
Radyolojik bulgular
Hastanın ilk radyografik değerlendirilmesinde, toraksın latero lateral (LL) radyografisinde kalbin bazisinde 3x2 cm ebatlarında düzenli sınırlar gösteren bir kitle ile caudodorsal doğrultuda 2x2 boyutlarında diğer bir kitlenin varlığı gözlemlendi (Şekil 2). Pelvis ve kuyruk bölgesinin LL radyografisinde ise kuyruk omurlarının etrafındaki kitlesel hacim artışından başka herhangi bir doku değişikliğine rastlanmadı.
Hastanın 1 ay sonraki radyografik değerlendirilmesinde yukarıda bildirilen bulgular saptandı. 3. ay bulgularında ise yukarıdaki bulguların devam ettiği, 6. ayda ise bu odakların akciğerin geniş bir bölgesini kapsayacak şekilde çoğaldığı tespit edildi (Şekil 3). Kuyruk kökü ve pelvis bölgesinde bir miktar yumuşak doku kalınlaşması haricinde herhangi bir değişikliğe rastlanmadı.
Post-operatif bulgular
İkinci kez yapılan kuyruk amputasyonu sonrası 3. aya kadar kuyruk operatif sağaltım bölgesinde herhangi bir yangı belirtisi gözlenmedi. 3. ay sonunda bölgede yavaş şekilde gelişen doku üremeleri ve ventral bölgede gelişen ülserleşme odağı tespit edildi. 6.ayda defekasyon ve ürinasyona engel olmayan doku artışı ile birlikte bölgede kaşıma isteğinin arttığı tespit edildi.
Nekropsi bulguları
Operatif olarak kuyruk amputasyonu ile uzaklaştırılan kitlenin kesit yüzünde lobüler tarzda, beyaz-kırmızımtrak renkte, yer yer kabuklaşmış ülseröz ve nekrotik alanlarla bezeli, ayrıca sert kıkırdak benzeri yapılar ile kanamalı alanlar görüldü (Şekil 1B, C, D).
Göğüs boşluğunda akciğerler üzerinde cevizden portakal büyüklüğüne kadar ulaşan elastik, fluktuan yapıda nodüler oluşumlar tespit edildi (Şekil 7A). Bu nodüllerin kesit yüzü koyu kırmızı renkli olup, kanamalı ve nekrotik görünümde, lümenlerinden irin benzeri koyu gri-beyaz renkte içeriğin geldiği tespit edildi (Şekil 7B, C, D).
Histopatolojik bulgular
Kuyruktan alınan kitlelerden hazırlanan kesitlerin histopatolojik değerlendirmesinde kanamalı ve nekrotik alanlar yanında birbirlerine komşu Yassı hücreli kanser, Bazal hücreli kanser, Osteosarkom yapılarının görüldüğü bölgelerin varlığı dikkati çekti.
Bazal hücreli kanser bölgesi
Geniş alanlar tarzında stratum basale hücrelerinden oluşan kordon ve kümeler şeklinde yapıların varlığı dikkati çekti (Şekil 4A). Hücreler oval olup sınırları belirsizdi. Çekirdekleri koyu bazofilik, tek nükleoluslu olup, sitoplazmaları ise az ve eozinofilikti. Hücreler dermise bandlar ya da adacıklar tarzında uzanmaktaydı (Şekil 4B, C). Yer yer kurdele benzeri oluşumları dikkati çekti (Şekil 4D). Mitotik aktivite gayet belirgindi (Şekil 4B). Bazal hücrelerin en dış katı stromaya dik açı oluşturacak şekilde çit tarzında dizilme göstermekteydi. Bazı alanlarda bazal hücre kordon ve adacıkları epitel adacıkları ile iç içe geçmiş görünümdeydi.
Büyütmek İçin Tıklayın |
Şekil 4: A; Epidermisin stratum bazale katının görünümü (beyaz oklar), dermada çit tarzında sıralanmış bazal tabaka hücrelerinin görünümü (siyah oklar). HxE., x 200. B; Dermadaki bazal hücrelerde mitotik aktivite (siyah oklar) HxE., x 200. C; Dermada kordon şeklinde bazal tabaka hücrelerinin görünümü HxE., x 200. D; Dermada bazal tabaka hücrelerinin kurdele şeklinde oluşturduğu ribon formasyonu (siyah oklar) HxE., x 200.4 |
Yassı hücreli kanser bölgesi
Geniş alanlar tarzında dermis içinde yerleşim gösteren dermal stromada stratum spinozum hücrelerinden oluşmuş birbirleri ile anastomozlar yapan kordon şeklinde adacıklar görüldü (Şekil 5A). Bu adacıklarda tümör hücreleri ile çevrili pembe renkli keratotik ve parakeratotik glob corne'lerin varlığı dikkati çekti (Şekil 5B, C, D). Tümör hücrelerinde çekirdekler veziküler olup, bir ya da birkaç çekirdekçik içermekteydi. Yer yer tümör hücrelerinde çekirdek büyüklüklerinde belirgin farklılık ve sitoplazma miktarında azalma dikkati çekti. Epitel hücre adacıklarında mitotik figürlerin varlığı belirgindi. Bazı bölgelerde epitel alanları haricinde bazal hücre kümeleri de dikkati çekti.
Büyütmek İçin Tıklayın |
Şekil 5: A; Dermada epitel adacıklarının görünümü HxE., x 100. B; Dermadaki epitel adacıklarında pembe homojen renkli keratinize glob-corne oluşumları HxE., x 200. C,D; Derma katındaki epitel adacıkları ve parakeratozik glob-corne oluşumları HxE., x 100; HxE., x 200. |
b> Osteosarkom bölgesi
Mezenşimden köken alan bu bölgede osteoid, kemik ve yer yer kıkırdak doku oluşumları dikkati çekti (Şekil 6A). Trabeküller halinde osteoid yapılar ve kıkırdak hücrelerinden oluşmuş alanlar hakimdi (Şekil 6B, C). Osteoid alanlar homojen ve açık renkteydi. Ayrıca tam kemikleşmiş alanların varlığı da dikkati çekti. Bazı alanlarda atipik osteoblastlar yanında ovalden iğ şekline kadar değişen kollogenaz bir matrix içine yerleşen atipik tümör hücre kümelerine rastlandı (Şekil 6D). Bu görünümler histolojik olarak bileşik bir yapının varlığını gösterdi.
Büyütmek İçin Tıklayın |
Şekil 6: A, B; Dermada bağ dokuda metaplazik osteoid ve kemik doku oluşumlarının görünümü HxE., x 200; HxE., x 100. C; Dermada bağ dokuda geniş kıkırdak metaplazi alanlarının görünümü HxE., x 100. D; Dermada bağ dokuda atipik osteoblast tümör hücrelerin görünümü. |
Metastaz
Akciğerde gözlenen kitlelerden hazırlanan kesitlerin histolojisinde geniş alanlar tarzında kuyruktan alınan kitlelere konulan histopatolojik tanılarla uyumlu metastaz alanları dikkati çekti (Şekil 8A, B, C, D). Ayrıca yer yer alveollümenlerinde ödem sıvısı ile bazı alveol duvarlarının yıkımı ile oluşmuş amfizematöz alanlar görüldü. Metastatik kitle ile amfizem ve ödemli alanların basıncı yer yer alveollerde ince uzun iğ tarzında bir görünüme neden olmuştu.
Büyütmek İçin Tıklayın |
Şekil 7: A; Akciğerde subserozal yerleşimli ceviz büyüklüğünde nodüler kitlelerin görünümü (Siyah oklar). B, C, D; Akciğerde subserozal yerleşimli nodüler kitlelerin kesit yüzlerindeki nekrotik, kanamalı, kırmızı-kahverengi alanların görünümü (Siyah oklar) |
Büyütmek İçin Tıklayın |
Şekil 8: A; Akciğer dokusunda epitel adacıkları (Siyah oklar), kemik oluşumları (Beyaz oklar) HxE., x 200. B, C; Akciğer dokusunda epitel adacıklarının görünümü (Siyah oklar) HxE., x 100, HxE., x 200. D; Akciğer dokusunda kıkırdak ve kemik oluşumlarının görünümü (Beyaz oklar) HxE., x 200. |
)
)
)
)
)
)
)
)
