Ratlarda yaşın ilerlemesiyle crypt’lerin ve villus’ların sayısında artış gözlendiği bildirilmiştir
1, 4, 7, 12, 18. Viguera ve ark.
21 ise, rat ince barsaklarında villus sayısının postnatal 35. güne kadar azaldığını, fakat diğer parametrelerin arttığını, 35. günden sonraki değişimin fazla olmadığını belirtmiştir. Buts ve De Meyer
2, postnatal 15-30. günlerde mukozal parametrelerde bir artışın olduğunu ve 40 günlüklerde ise yetişkin hayvanlara benzerlik gösterdiklerini bildirmişlerdir. Kobaylarda villus uzunluklarının ve crypt derinliklerinin doğumdan itibaren artış gösterdikleri saptandı.
Duodenum epithel’inin prizmatik hücreler ile bunların arasında yer alan goblet hücrelerinden oluştukları 9, 14 ve goblet hücrelerinin P.A.S. pozitif reaksiyon verdikleri belirtilmiştir 14. Merzel ve Leblond 16, crypt’lerdeki goblet hücrelerinin genellikle crypt’lerin üst yarımında bulunduğunu ve villus’lardaki goblet hücrelerinin, crypt’lerdeki goblet hücrelerinden daha uzun ve dar olduğunu ifade etmişlerdir. Çalışmadaki gözlemler de aynı doğrultudadır.
Duodenal bezlerin, submukoza’da rastgele dağıldıkları, hücre görünümlerinin, fonksiyonlarına göre alçak prizmatik ya da kübik şekilli olabilecekleri 10 ve goblet hücrelerinin P.A.S. pozitif reaksiyon verdikleri bildirilmiştir 5. Krause ve Leeson 14, iki aylığa kadar duodenal bezlerde bir artışın olduğunu, hücrelerin sitoplazmasının büyük kısmının sekretorik materyallerle dolu olduğunu, nucleus’un büyüdüğünü ve sitoplazmanın basal’inde yer aldığını belirtmişlerdir. Araştırmada da benzer bulgulara rastlanmıştır.
Toofanian ve Targowski 20, tavşanlarda intestinal bezlerin, villus’ların tabanında ve submukozal dokuda yer aldıklarını ve bu bezi oluşturan hücrelerin villus epithel hücrelerinden daha koyu bir görünüm sergilediklerini belirtmişlerdir. Duodenal bez hücrelerinin, intestinal bez hücrelerine göre daha açık renkte oldukları görüldü.
Yetişkin ratlarda ortalama villus yüksekliğin 611±29.68 µm olarak belirtilmiştir 18. Bu araştırmada ise yetişkin kobaylarda ortalama villus yüksekliği 630±2.31 µm olarak saptandı. Özkan ve ark. 18, 1-25. gün arasındaki ratların duodenum’larında crypt derinliğinin 23. günden itibaren belirgin hale geldiğini ve villus yüksekliğinin 25 günlük ratlarda 547±35.37 µm olarak yetişkinlerde ölçülen ortalama villus yüksekliğinin % 89.53’ü seviyesinde olduğunu saptamışlardır. Bu çalışmada kobay duodenum’larında; villus yüksekliğinin ve crypt derinliğinin 1-14. günler arasında önemli bir artış gösterdiği tespit edildi. Ayrıca, villus boylarının 126. güne kadar, crypt derinliğinin ise 42. güne kadar artış gösterdikleri saptandı.
Sonuç olarak; kobay duodenumun’da villi intestinales, intestinal crypt’ler, duodenal bezler gibi önemli mukozal oluşumların doğuştan mevcut oldukları, yaşın ilerlemesiyle hem sayı hem de hacim olarak belirgin bir artış gösterdikleri tespit edildi.
)
)
)
)
)
)
)
