Adana Numune Eğitim ve Araştırma Hastanesi
Fatma Kemal Timuçin Kalp Merkezi'nde 12.4.2004-
10.1.2012 tarihleri arasında açık kalp operasyonu
gerçekleştirilen 5527 hasta içerisinden CPB altında izole
CABG prosedürü uygulanmış ≤40 yaşında 106 hasta
çalışmaya dahil edildi. Çalışmaya dahil edilen tüm olgular
standart CPB eşliğinde opere edildiler. Olgular sigara
kullanımı, DM, HT, kronik obstrüktif akciğer hastalığı
(KOAH) mevcudiyeti, vücut kitle indeksi (VKI), obezite,
düşük dansiteli lipoprotein (LDL) düzeyi, hiperlidemi, sol
internal mammaryan arter (LİMA) kullanımı, hastalıklı
damar sayısı, postoperatif kullanılan kan miktarı, yoğun
bakımda kalış süreleri, kros klemp süresi (AKK) ve CPB
süresi, CPB'dan ayrılma esnasında inotropik destek
ihtiyacı, intraaortik balon pompası (IABP) kullanımı,
drenaj miktarı, yeni atriyal fibrilasyon (AF) gelişimi,
yüzeyel doku enfeksiyonu ve mortalite parametreleri
değerlendirildi.
Dışlama kriterleri: Off pump CABG operasyonu,
koroner bypass ile aynı seansta vasküler müdahalede
bulunulanlar, kapak operasyonu, atriyal septal defekt ve
ventriküler septal defekt v.b nedenle ek müdahale
yapılanlar çalışmaya alınmadı.
Cerrahi teknik: Operasyon tüm hastalarda median
sternotomi ile gerçekleştirildi. Ekstrakorporeal dolaşım
kullanılarak yapılan CABG vakalarında standart olarak
asendan aortaya arteryel kanül, sağ atriuma two stage
venöz kanül konuldu. Heparinizasyonu (3 mg/kg
intravenöz verilerek) takiben kardiyopulmoner bypass'a
başlandı. Kardiyopulmoner bypass esnasında roller
pompa, membran oksijenatörü ve non pulsatil akım
kullanıldı. Orta derecede hemodilüsyon (hemotokrit
değeri %22-24) ve hafif hipotermi (nazofarengeal sıcaklık
32 °C) sağlandı. Pompa akımı 2.4 L/m2/dk ve hastanın
tansiyonu CPB esnasında >60 mmHg olacak şekilde
sağlandı. Pump prime solüsyonu 1 litre 0.9 % sodyum
klorür ile temin edildi. Kros klempin konmasını takiben
kardiyak arrest, aortik kökten verilen antegrad
potasyumlu kan kardiyoplejisi (10 mL/kg) ve hafif
sistemik hipotermiyle myokardiyal koruma yapılarak
sağlandı. CPB esnasında her distal anastomozu takiben,
250 mL kardiyoplejik solüsyon greftten verildi. Ringer
laktat solüsyonu (4 °C‘de) topikal olarak kalbin
soğutulması için kullanıldı. Tüm hastalarda LİMA, sol ön
inen artere (LAD) son distal anastomoz olarak yapıldı.
Opere edilen hastaların tamamında tüm proksimal
anastomozlar parsiyel klemp altında çalışan kalpte
yapıldı.
Hastalar operasyondan sonra 3-6 saat içinde ekstübe
edilmişlerdir. Ekstübasyon için hastanın tam uyanıklık
hali yanında hemodinamik olarak stabil olması ve saatlik
drenajın kabul edilebilir miktarlara düşmüş olması kriter
olarak alındı. Hastane mortalitesi ilk 30 gün olarak kabul
edildi.
Postoperatif medikal tedavi: Sistolik kan basıncı >90
mmHg ise postoperatif ilk 24 saat intravenöz nitrogliserin verildi. Ekstübasyon sonrası 300 mg aspirin, beta blokor
(metoprolol) ve ACE inhibitörü (perindopril) ve kolesterol
düşürücü ajan (atorvastatin) başlandı. Bu dörtlü
kombinasyona hastanın uzun süreli takibi esnasında
devam edildi.
İstatistiksel analiz: İstatistiksel analiz SPSS 13.0
(Statistical Package for the Social Sciences) kullanılarak
yapıldı. Nitel veriler rakamlar ve persantiller kullanılarak
yapılırken nicel veriler ortalama±standart sapma
(minimum ve maksimum) olarak belirtildi.