İntravitreal deksametazon implantı; tek kullanımlık önceden yüklenmiş ve 22 G uçlu intravitreal enjektör sistemi bulunan üveit ve retinal ven tıkanıklığına sekonder maküla ödemi tedavisi için FDA tarafından 2009 yılında onay almıştır
6. İmplant 0.7 mg deksametazon içerir ve etki süresi yaklaşık 6 aydır. İlk bir iki ay hızlı salınım ile daha sonra yavaş salınım ile ilacın etkinliği 6 aya kadar uzayabilmektedir
7–
8. İlacın intravitreal biyoyararlanımı son derece yüksek olup sistemik etkinliği son derece düşüktür
6.
İntravitreal yavaş salınımlı deksametazonun diabetik maküla ödemi üzerindeki etkisini gösteren birçok çalışma mevcuttur. Yapılan bir faz II çalışmasında diabetik MÖ’nde içinde bulunduğu birçok oküler hastalığa bağlı gelişen maküla ödemi tedavisinde 700 ve 350 mikrogramlık dozlarda intravitreal deksametazon kullanılmış ve görme keskinliğinde kontrol grubuna göre anlamlı bir artış ve SMK’nda anlamlı bir düşüş saptanmıştır 9. MEAD çalışmasında da intravitreal deksametazon implantasyonu sonrası yine EİDGK’nde artış ve SMK’da incelme saptanmıştır 10. PLACID çalışmasında ise intravitreal deksametazon implantı ile kombine LFK yapılan hastalarda tek başına LFK yapılan hastalara kıyasla ilk 6 ay EİDGK’de 2 sıra daha fazla görme artışı elde edilmiş ve 9. aydan sonra bu kazanımın anlamını kaybettiği bildirilmiştir 11. CHAMPLAIN çalışmasında deksametazonun vitrektomi yapılmış diabetik maküler ödemli gözler üzerine etkisi araştırılmış ve enjeksiyon sonrası 8. ve 13. haftalarda olguların yaklaşık %30’unda SMK’da belirgin azalma ve EİDGK’de 2 sıra ve üzeri artış olduğu bildirilmiştir 12.
GENEVA çalışmasında ven tıkanıklığına bağlı maküla ödemli olgularda 0.7 mg deksametazon implantı kullanılan olgular ile kontrol grubu karşılaştırıldığında EİDGK açısından 15 harf ve üzeri iyileşme kazancı oranı 90. günde implant uygulanan grupta %30 iken kontrol grubunda %13 olarak bulunmuştur ve 6. ayda implant grubunda %23 iken kontrol grubunda %20 olarak bulunmuştur. Sonuç olarak VDT’na bağlı maküla ödeminde ilk 3 ayda ödem hızla azalmakta ve görme keskinliği artmakta, 6. ayda ise bu fark hızla azalmaktadır. Santral retinal ven tıkanıklıklarında ise ilk 60 gün ise hızlı bir görme artışı olmakta fakat aradaki fark 180. güne doğru yavaş yavaş azalmaktadır. Yani santral retinal ven tıkanıklıklarına göre 180. günde elde edilen 15 harf ve daha fazla görme artışı oranı deksametazon implant grubunda daha yüksek bulunmuştur. SMK açısından 90. günde dal tıkanıklığında implant grubunda ortalama 184 μm azalma saptanırken kontrol grubunda 83 μm idi ve bu değerler 180. günde sırasıyla 125 μm ve 118 μm olarak ölçülüp farkın azaldığı gösterilmiştir. SRVT’de 90. günde SMK azalması implant grubunda 259 μm iken kontrol grubunda 89 μm olarak bulunmuştur. 180. günde değerler ven dal tıkanıklığındaki gibi birbirine yaklaşmıştır. 180. günden her iki gruba da 0.7 mg deksametazon implantı uygulanmış tedaviye birlikte devam edilmiştir. Bu 360 güne uzatılmış tekrarlama tedavilerinde 180. gün ile yapılan kıyaslamaya göre harf kazancı ve SMK açısından çok büyük fark ortaya çıkmamıştır. Ancak 15 harf kayıp kriteri göz önünde bulundurulursa tedavi almış hastalarda harf kayıp oranı daha az olarak gösterilmiştir 13.
Haller ve ark. 8 tarafından hem RVTA bağlı hem de diabetik MÖ’de intravitreal deksametazon implantının etkinliği randomize klinik çalışmalarla değerlendirilerek görme keskinliğinde artış olduğu gösterilmiştir. 0.7mg intravitreal deksametazon kullanımı, özellikle erken evrede, özellikle ilk 3 ay içinde başlanacak olursa, uzun vadede görme keskinliğinde kayıp oranı azaltılabilmekte ve görme artışı da her zaman, tedavisiz kalmış hastalara kıyasla daha iyi düzeyde olmaktadır. Tedavi sonrası en hızlı görme iyileşmesi ve retina incelmesi de ilk 60–90 gün dolaylarında gözlenmektedir 13.
Sonuç olarak, bu çalışmada; diabetik retinopati ve retinal ven tıkanıklığına bağlı MÖ tedavisinde kullanılan intravitreal deksametazon implantı kısa dönemde anatomik düzelme sağlarken fonksiyonel anlamda düzelme sağlayamadı. Uzun dönem sonuçlarının değerlendirildiği geniş hasta gruplu çalışmalar bu konuda bizleri daha iyi aydınlatacaktır.
)
