Hastalar: Bu çalışma prospektif olarak gerçekleştirilmiştir. Afyon Kocatepe Üniversitesi Bilimsel Araştırma ve Yayın Etik Kurulundan izin alınmıştır. Mayıs 2012 ile Temmuz 2012 tarihleri arasında Afyon Kocatepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalı Uyku Bozuklukları Merkezi’nde tek gece polisomnografi tetkiki sonucu orta-ağır (apne-hipopne indeksi, AHİ>15) OUA tanısı konulan 25 hasta ve kontrol grubu olarak 25 sağlıklı olgu çalışma kapsamına alındı. Kontrol grubu horlama şikayeti olmayan yaş, cinsiyet ve beden kitle indeksi (BKİ) yönünden eşleştirilmiş kişilerden seçilmiştir. Çalışmaya yaşları 27-74 arasında değişen 26 erkek ve 24 kadın gönüllü alınmıştır. Boyun ağrısı olanlar, boyun cerrahisi geçirmiş ve boyuna radyoterapi öyküsü olan gönüllüler değerlendirilme dışı bırakılmıştır. Değerlendirilmeye katılan tüm gönüllülerden bilgilendirilmiş olur alınmıştır. Bu çalışma için yerel etik kurul onayı alındı.
Elastografik İnceleme: Kompresyon elastografi gözlemciler arası değişkenliği ortadan kaldırmak için tek kişi tarafından gerçekleştirilmiştir. İncelemelerde Toshiba Aplio MX (Toshiba Medical Systems, Tustin, CA) ultrason sistemi, multifrekans lineer prob (PLT-1204, 7-18 MHz) ve elastografi yazılımı kullanılmıştır.
Boyun posterior ve anteriorunda yer alan kaslara oturur pozisyonda kompresyon yapılmıştır. Boyun posteriorunda ölçümler, C4 vertebra düzeyinde kraniokaudal düzlemde ve boyun anterioruna yönelik yapılan incelemede ise tiroid glandı düzeyinde transvers planda elde olunmuştur.
Boyun posterioruna yönelik yapılan incelemede ilk ROI (‘region of interest’, ilgi alanı) cilt altı yağ dokunun elastikiyetini ölçmek amaçlı yağ dokusuna yerleştirilirken, diğer ROI’ler ise sırasıyla trapezius, splenius, semispinalis kapitis (SK), semispinalis servisis (SS), ve multifidus kaslarına yerleştirilmiştir (Şekil 1). Boyun anterioruna yönelik yapılan incelemede ilk ROI cilt altı yağ dokusuna yerleştirilirken, diğer ROI’ler ise sırasıyla sternokleidomastoideusa (SKM) ve strep kaslara yerleştirilmiştir (Şekil 2).
Büyütmek İçin Tıklayın |
Şekil 1: Yüzeyel probun boyun posterioruna C4-5 düzeyine yerleştirilmesi (soldaki) ve sağda ultrasonografi görüntüsü: 1-cilt altı yağlı doku 2-trapezius kası 3-splenius kapitis kası 4- semispinalis kapitis kası 5-semipispinalis servisis kası 6- multifidus kası |
Büyütmek İçin Tıklayın |
Şekil 2: Yüzeyel probun boyun anterioruna yerleştirilmesi (soldaki) ve sağda ultrasonografi görüntüsü: 1- Sternokleidomastoid kası 2-Sternohyoid kası 3- Sternotiroid kası 4-Ana karotis arter 5-Tiroid bezi 2 + 3- Strep kasları |
Ölçümler dekompresyon fazında yapılmış olup ortalama gerinim değerleri elde olunmuştur. Daha sonra her bir kas için elde edilen gerinim değerleri cilt altı yağlı doku gerinim değerleri ile oranlanarak her bir kas için ayrı ayrı gerinim oranı değerleri hesaplanmıştır (Şekil 3 ve 4).
Büyütmek İçin Tıklayın |
Şekil 3: Yüzeyel probun boyun posteriorunda C4-5 düzeyindeki kasların elastografi ile değerlendirilmesi |
Büyütmek İçin Tıklayın |
Şekil 4: Yüzeyel probun boyun anteriorunda C6-7 düzeyindeki kasların ile elastografi değerlendirilmesi |
Elde edilen veriler SPSS (Statistical Package for Social Sciences) 10.0 paket programı kullanılarak değerlendirilmiştir.