Beyin canlıların mental ve motor fonksiyonlarının oluşmasında temel ve fonksiyonel
önemi olan, aynı zamanda hasarlanmaya karşıda çok hassas olan bir organdır.
Yaşlanmayla birlikte aterosklerotik sürecin hızlanması sonucunda tromboembolik
olayların sıklığında artış görülmekte ve bu da serebral kan damarlarının tıkanması ve
iskemi oluşumu riskini artırmaktadır
1. Bu nedenle felç modelleri üzerinde yapılan
deneysel çalışmalar giderek artmıştır. Trombolitik tedavinin felçli hastalarda
kullanılmaya başlanması ile reperfüzyon hasarı ve sonuçları gündeme gelmiştir
2.
İskemik dokuya yeniden kan akımının sağlanmasına rağmen, fonksiyonel düzelme
beklenildiği kadar iyi sonuçlar vermemektedir. Reperfüzyon ile birlikte yeniden oksijen
sağlanması, aşırı serbest radikal oluşmasına neden olur
3,4,5. Serbest radikal
süpürücü ve antioksidan olan melatoninin iskemi-reperfüzyon hasarına karşı koruyuculuğu
bir çok çalışmada gösterilmiştir
2,3,4,6,7. Fokal serebral iskemi modelleri insanda
oluşan iskemiye benzer tablolar oluşturması ve tekrarlanabilir sonuçlar elde edilmesi
nedeni ile son yıllarda en çok tercih edilen deneysel metotlardan biri haline gelmiştir.
Lümen içi iplik modeli ile oluşturulan
8 fokal serebral iskemi modelinde kolaylıkla
reperfüzyonda gerçekleştirilebilmektedir. İskemi-reperfüzyon sonucu oluşan serebral
hasarın patogenezinde serbest radikallerin aşırı üretimi önemlidir.
Pineal bezden salınan bir hormon olan melatoninin (5-
methoxy-N-acetyl-tryptamine) birçok biyolojik etkisinin
yanısıra, hücre içi kalsiyum düzeyini düzenleyebilmesi
9, güçlü bir radikal süpürücü (hidroksil radikali,
süperoksit anyon radikali, peroksil radikali, singlet oksijen
ve peroksinitrit anyonu) ve antioksidan (SOD, glutatyon
peroksidaz, glutatyon redüktaz, glikoz-6-fosfat
dehidrogenaz stimulasyonu ve Nitrik oksit sentaz
inhibisyonu) özelliğinin olması, I/R hasarında etkili bir
koruyucu olabileceğini düşündürmektedir 4,7,10,11,12.
Çalışmamızın amacı damar içi iplik metoduyla sağ
Arteria cerebri media okluzyonu (MCAO) yaparak
beyinde oluşan histopatolojik değişikliklere melatoninin
ve pinealektominin etkilerini araştırmaktır.