Çalışmaya 25 sol ve 20 sağ hemiplejik hasta alınmıştır. Afazi ve iletişim bozukluğu olan hastalar çalışmaya dahil edilmemiştir. Sağ hemiplejik olguların yaş ortalamaları 51.65±2.77 yıl, sol hemiplejik olguların yaş ortalamaları 47.88±2.15 yıldır. Sağ hemiplejik olguların 10'u kadın, 10'u erkek; sol hemiplejik olguların ise 10' u kadın, 15'i erkektir. Tüm hastalardan çalışma için bilgilendirilmiş onam alınmıştır.
Tüm olgulara aşağıdaki değerlendirmeler yapılmıştır:
1. Olguların duyu algı bozukluklarını değerlendirmek için Ayres Güney Kaliforniya Duyu Algı Motor Bütünleşme Testlerinin aşağıdaki alt testleri uygulanmıştır 14:
Görsel Algılama
a) Desen kopya etme testi: Bu test için 13 ayrı şeklin yer aldığı bir form kullanılmıştır. Kişilerden sağlam elini kullanarak üstteki çizgilerden oluşan şeklin aynısını sayfanın alt kısmındaki noktaları birleştirerek kopya etmesi istenmiştir. Testin değerlendirilmesinde çizgilerin doğruluğuna göre 0-1-2 şeklinde puanlama sistemi kullanılarak toplam puan hesaplanmıştır.
b) Şekil zemin algısı testi: Bu test için şekillerin yer aldığı test kitapçığı kullanılmıştır. Kitapta 16 test basamağı vardır. Bu test basamaklarının her biri üst üste yerleştirilmiş üç şekilden oluşmaktadır. Testte kişiden üst sayfada iç içe çizilmiş üç şekli alt sayfadaki altı şekil içinden bulması istenerek doğru şeklin sayısı kaydedilmiştir.
Somato-duyu algılama testleri:
c) Dokunma uyarısının lokalizasyonu testi: Bu test için kişinin gözleri kapatılarak önce pronasyon pozisyonunda iken sırayla el, bilek ve önkola kalemle bir kez dokunularak dokunulan yeri hastanın parmağıyla göstermesi istenmiştir. Kalemle dokunulan yer ile kişinin gösterdiği yer arasındaki mesafe cetvel ile ölçülerek kaydedilmiştir. Aynı işlem önkol supinasyon pozisyonunda iken yapılmıştır. Tüm testler diğer kolda tekrarlanmıştır.
d) Çift dokunma uyarısının lokalizasyonu testi: Aynı anda çift dokunma uyarısını değerlendiren 16 maddeli bir testtir. 2 ayrı kurşunkalem ile aynı anda sol el –sol yanak, sağ el-sol el , sol yanak-sağ yanak gibi farklı iki noktaya gözler kapalı iken aynı anda iki uyarı verilmiştir. Kişi her iki noktayı bilirse 2 puan, birini bilirse 1 puan, bilemezse 0 puan verilmiştir. Kişinin 16 maddede aldığı puanlar toplanmıştır.
e) Parmak tanıma testi: Kişini gözleri kapalı iken dokunulan parmağını tanımlaması istenmiştir. 16 ayrı noktaya dokunma için puanlama 0-1 şeklinde yapılmış ve her iki el için puanlar toplanarak hastanın toplam puanı elde edilmiştir.
Sağ-sol ayırımı testi: Kişilerin “sağ elini göster”, “sol kulağına dokun” gibi 10 standart soru ile sağ sol ayırımı test edilmiştir. İlk üç saniyede doğru cevap verirse 2, on saniyede cevap verirse 1, cevap veremezse 0 puan verilmiştir. 10 soruda hastanın aldığı puanlar toplanarak toplam puan elde edilmiştir.
2. Kertesz praxis testi: Motor planlama yeteneğini değerlendirmek için uygulanmıştır. 4 bölümden oluşan bu testte yüz ve üst ekstremiteler ile ilgili, enstrümantal ve karmaşık fonksiyonlar değerlendirilmektedir. Değerlendirmede doğru cevaplarsa 3, bozuk fakat doğru cevap alınırsa 2, zayıf fakat yaklaşık cevap alınırsa 1, cevap alınmazsa 0 puan verilmiştir. 15.
3. Günlük yaşam aktivitelerini değerlendirmek için Modifiye Lawton Testi kullanılmıştır Hastaya yemek yeme, kendine bakım, giyinme, transfer, yatak, el aktiviteleri ve yürüme aktivitelerini içeren değerlendirme uygulanmıştır. Her bir aktivite için 1-4 arasında puanlama sistemi kullanılmıştır.Tüm maddeler için hastanın puanları toplanarak toplam puan elde edilmiştir 16. Puanlama aşağıdaki şekilde yapılmıştır: 1-Tamamen bağımlı, 2-Yardımla yapıyor, 3-Gözlem gerekli, 4-Tam bağımsız
İstatistiksel analiz:
Sağ ve sol hemiplejik hastalarda duyu-algı ve günlük yaşam aktiviteleri testini karşılaştırmak için t testi kullanılmıştır. Duyu algı bozuklukları ile günlük yaşam aktiviteleri arasındaki ilişkiyi incelemek için Spearman korelasyon Analizi uygulanmıştır. P değeri 0.05 olarak alınmıştır.