[ Ana Sayfa | Editörler | Danışma Kurulu | Dergi Hakkında | İçindekiler | Arşiv | Yayın Arama | Yazarlara Bilgi | E-Posta ]
Fırat Üniversitesi Sağlık Bilimleri Tıp Dergisi
2014, Cilt 28, Sayı 2, Sayfa(lar) 055-058
[ Özet ] [ PDF ] [ Benzer Makaleler ] [ Yazara E-Posta ] [ Editöre E-Posta ]
2011 Yılında Kistik Ekinokokkozis Şüphesi ile Başvuran Hastalarda IHA Sonuçları
Zülal AŞCI TORAMAN1, Rojda ASLAN1, Nuray ARI1, Zülfü BAYIR1, Hamza ÖZAVCI2, Mustafa KAPLAN2
1Fırat Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Mikrobiyoloji Anabilim Dalı, Elazığ, TÜRKİYE
2Fırat Üniversitesi, Fırat Üniversitesi, Parazitoloji Anabilim Dalı, Elazığ, TÜRKİYE
Anahtar Kelimeler: Kistik ekinokokkozis, seropozitiflik, IgG
Özet
Amaç: Bu çalışmada 2011 yılında Fırat Üniversitesi Hastanesi Merkez Laboratuvarı'na değişik kliniklerden kistik ekinokokkozis (KE) şüphesi ile gönderilen örneklerde anti-E. granulosus IgG seropozitifliklerinin saptanması amaçlandı.

Gereç ve Yöntem: KE şüphesiyle gönderilen serum örneklerinde IHA yöntemiyle anti-E. granulosus IgG antikorları araştırıldı.

Bulgular: 86'sı (%0.53) kadın ve 76'sı (%0.47) erkek toplam 162 hastanın %12.9'unda 1/160 ve üzeri dilüsyonlarda seropozitiflik bulundu. En yüksek seropozitiflik oranları erkeklerde ve 20-29 yaş grubunda saptanmış ise de cinsiyet ve yaş gruplarına göre anlamlı bir fark saptanmadı.

Sonuç: 2011 yılında Fırat Üniversitesi Hastanesi Merkez Laboratuvarı'na gönderilen serum örneklerinde en yüksek KE seropozitifliğinin erkeklerde ve 20-29 yaş grubunda olduğu fakat cinsiyete ve yaş gruplarına göre anlamlı bir fark olmadığı belirlenmiştir.

  • Başa Dön
  • Özet
  • Giriş
  • Materyal ve Metot
  • Bulgular
  • Tartışma
  • Kaynaklar
  • Giriş
    Hidatik Kist Hastalığı olarak da bilinen kistik ekinokokkozis (KE), bir sestod türü olan Echinococcus granulosus'un etkeni olduğu zoonotik bir enfeksiyondur1. Erişkin formu köpek ve kurt gibi etçil hayvanların ince bağırsaklarında yaşayan parazit, metasestod dönemdeki larval formu aracılığıyla doğal ara konakları olan koyun, keçi ve sığır gibi hayvanlarda ve rastlantısal ara konak olan insanlarda enfeksiyona neden olur2,3. Kesin konak olan karnivorların dışkısıyla atılan yumurtaların kontamine eller ve içme suları ile ya da çiğ sebze ve meyve tüketimi ile insanlar tarafından alımı sonucu KE tablosu gelişir3-5.

    E. granulosus en sık karaciğerde olmak üzere akciğer, beyin, böbrekler, kemik, kalp ve dalakta yerleşerek oluşturduğu kistin çapı ve yerleşim yerine göre değişen klinik tablolara yol açar6. KE hem hayvanları hem de insanları etkileyerek ciddi sağlık sorunları oluşturmasının yanında, gelişmekte olan ülkeler başta olmak üzere tüm dünyada oldukça yaygın olarak görülür ve önemli ekonomik kayıplara neden olur2,7,8.

    Klinik bulguları nonspesifik olduğundan hastalığın tanısında radyolojik ve serolojik tanı yöntemlerinden yararlanılmaktadır. Bütünlüğü bozulmuş kistlerde ve operasyon sonrası hastaların takibinde USG, BT ve MR gibi radyolojik tanı yöntemleri yetersiz kalmakta; böyle durumlarda hem tanının doğrulanması hem de operasyon sonrası nükslerin izlenmesinde oldukça faydalı olan serolojik tanı yöntemleri kullanılmaktadır3,9. Bu yöntemlerin çoğunun temeli hasta serumlarında E. granülosus'a spesifik antikorların araştırılmasına dayanmakta olup; kolay uygulanabilmeleri, maliyetlerinin düşük olması ve yüksek duyarlılık ve özgüllüğe sahip olmaları nedeniyle tanıda sıklıkla ELISA ve indirek hemaglütinasyon (IHA) yöntemleri tercih edilmektedir10,11.

    Bu çalışmada, 1 Ocak 2011-31 Aralık 2011 tarihleri arasında Fırat Üniversitesi Hastanesi Merkez Laboratuvarı'na değişik kliniklerden KE şüphesi ile gönderilen örneklerde anti-E. granulosus IgG seropozitifliklerini saptamak amacıyla indirek hemaglütinasyon (IHA) testi sonuçları geriye dönük olarak incelenmiştir.

  • Başa Dön
  • Özet
  • Giriş
  • Materyal ve Metot
  • Bulgular
  • Tartışma
  • Kaynaklar
  • Materyal ve Metot
    1 Ocak 2011- 31 Aralık 2011 tarihleri arasında farklı kliniklerden KE şüphesiyle Fırat Üniversitesi Hastanesi Merkez Laboratuvarı'na gönderilen serum örneklerinde IHA (Hydatidose, Fumose Laboratories, Fransa) yöntemiyle kit test prosedürüne uygun olarak anti-E. granulosus IgG antikorları araştırıldı. IHA testinde ≥1/160 serum titreleri seropozitif olarak kabul edildi.

    Çalışma sonuçlarının istatistiksel analizinde SPSS for Windows (21.0, SPSS Inc., USA) programı kullanıldı. Cinsiyet ve yaş gruplarına göre seropozitiflik oranlarının karşılaştırılmasında Ki-Kare testinden yararlanılmış olup anlamlılık düzeyi P<0.05 olarak alındı.

  • Başa Dön
  • Özet
  • Giriş
  • Materyal ve Metot
  • Bulgular
  • Tartışma
  • Kaynaklar
  • Bulgular
    1 Ocak 2011-31 Aralık 2011 tarihleri arasında Fırat Üniversitesi Hastanesi Merkez Laboratuvarı'na değişik kliniklerden KE şüphesi ile gönderilen 86'sı (%0.53) kadın ve 76'sı (%0.47) erkek toplam 162 hastanın IHA test sonuçları geriye dönük olarak incelendi. Hastaların yaşlarının 3-94 arasında (34±3) değiştiği ve en fazla hastanın 10-19 yaş grubunda (%27.1), en az hastanın ise 60-69 yaş grubunda (%0.04) olduğu saptandı. İncelenen örneklerin %69.8'i seronegatif, %12.9'u ise 1/160 ve üzeri dilüsyonlarda seropozitif olarak bulundu. Seropozitif 21 hastanın 12'si erkek, 9'u ise kadındı. Cinsiyete göre seropozitiflik oranları kadınlarda %10.46, erkeklerde %15.78 olduğu görüldü. Yaş gruplarına göre en yüksek seropozitiflik 20-29 yaş grubunda idi (Tablo 1). Cinsiyet ve yaş gruplarına göre seropozitifliklerin oranlarında anlamlı bir fark saptanmadı.


    Büyütmek İçin Tıklayın
    Tablo 1: IHA testi sonucunda farklı dilüsyonlarda pozitif olarak bulunan Anti E. granulosus IgG antikorlarının cinsiyet ve yaş gruplarına göre dağılımı

  • Başa Dön
  • Özet
  • Giriş
  • Materyal ve Metot
  • Bulgular
  • Tartışma
  • Kaynaklar
  • Tartışma
    KE, gelişmekte olan ülkeler başta olmak üzere tüm dünyada yaygın olarak görülen bir zoonoz olması itibariyle önemli bir halk sağlığı sorunudur2. Türkiye'nin de içinde bulunduğu özellikle hayvancılığın yaygın olduğu yerlerde daha sık görülür11. İnsanlarda ciddi sağlık problemlerine yol açması ve önemli ekonomik kayıplara neden olması hastalığın önemini daha da arttırmaktadır9. KE sıklığı ülkeden ülkeye ve aynı ülke içinde de bölgeden bölgeye farklılık gösterir12-16. Dünyada en sık Güney Amerika, Kuzey Afrika, Rusya ve Çin'de görülürken; Orta Doğu, Moğolistan, Doğu Avrupa ve İngiltere'de ise enfeksiyona sporadik olarak rastlanmaktadır17. Ayrıca yapılan araştırmaların sonucuna göre KE'nin İzlanda ve Grönland Adaları'nda tamamıyla; Yeni Zelanda, Tazmanya ve Kıbrıs Adaları'nda ise geçici olarak eradike edildiği bildirilmektedir12,18-20.

    Zanini ve ark.21 tarafından 2009 yılında Arjantin'de yapılan bir araştırmada KE seroprevalansı %0.9 olarak bulunmuş, bu oranın çocuklarda %0, erişkinlerde ise % 1.7 olduğu saptanmıştır.

    2002-2006 yılları arasındaki KE şüpheli toplam 1323 hastanın serum örneğinde IHA yöntemiyle anti E. granulosus IgG antikorlarının araştırıldığı bir çalışmada22 ise KE seroprevalansı %0.09 olarak belirlenmiştir. IHA testi (+) olan hastaların %50'si orta-düşük dilüsyonda (1/32-1/128 arası), % 3'ü 1/256 dilüsyonda ve %0,7'si ise 1/512 dilüsyonda pozitif olduğu bildirilmiştir. Bizim çalışmamızda 21 hastanın KE bakımından 1/160 ve 1/320 dilüsyonda seropozitif olduğu, bu olguların 10-59 yaş arası olduğu görüldü. Seropozitif olan bireylerin 5'i (%23.8) 1/160 dilüsyonda ve 16'sı da (%76.2) 1/320 dilüsyonda pozitif olarak saptandı.

    Farklı ülkelerde ve ülkemizde yapılan çalışmalarda anti E. granulosus IgG seroprevalansının kadınlarda daha yüksek bulunduğu bildirilmektedir1,2,5,22-32. ELISA yöntemiyle yapılan bir araştırmada ise anti E. granulosus IgG seroprevalansı %15.4 olarak bulunmuş, erkeklerin %60'ının, kadınların ise %40'ının seropozitif olduğu görülmüştür23. Akarsu ve Güngör32 de çalışmalarında erkeklerde KE seroprevalansını kadınlara oranla yüksek bulduklarını bildirmiştir. Çalışmamızda da erkeklerde KE seroprevalansı kadınlara oranla yüksek bulunmuş ise de anlamlı bir fark saptanmamıştır.

    KE seroepidemiyolojisinin yaş gruplarına göre dağılımına bakıldığında ise Eşgin ve arkadaşları25 tarafından yürütülen bir çalışmada en yüksek seropozitiflik %39.1'lik oranla 31-40 yaş arası bireylerde saptanmıştır. 2005-2007 yılları arasında hastanemizdeki KE olgularının incelendiği bir çalışmada30 ise KE nedeniyle opere edilen hastaların %21,4'lük oranla en fazla 60 yaş ve üzerindeki bireyler olduğu bildirilmiştir. Bizim çalışmamızda ise en yüksek seropozitiflik 20-29 yaş arası bireylerde saptanmıştır.

    Sonuç olarak, 2011 yılında Fırat Üniversitesi Hastanesi Merkez Laboratuvarı'na gönderilen serum örneklerinde KE seroprevalansının %12,9 olduğu, pozitif örneklerde cinsiyete ve yaş gruplarına göre anlamlı bir fark olmadığı ve en yüksek seropozitiflik oranlarının erkeklerde ve 20-29 yaş grubunda olduğu belirlenmiştir.

  • Başa Dön
  • Özet
  • Giriş
  • Materyal ve Metot
  • Bulgular
  • Tartışma
  • Kaynaklar
  • Kaynaklar

    1) Altintas N. Past to present: Echinococcosis in Turkey. Acta Trop 2003; 85: 105-112.

    2) Yazar S. Kayseri'de Kistik Ekinokokkozis'in son altı yıldaki durumu. Türkiye Parazitol Derg 2005; 29: 241-243.

    3) Demirci M, Kaya S, Arıdoğan BC, Yönden C, Önal S. Kistik Ekinokokkozis hastalarında spesifik IgE düzeyleri. Turkiye Parazitol Derg 2004; 28: 21-23.

    4) Unat EK, Yücel A, Altaş K, Samastı M. Unat'ın Tıp Parazitolojisi. 5.Baskı, İstanbul: Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Yayınları 1995: 15; 440-453.

    5) Bilge UE, Özdemir M, Baykan M. Kistik Ekinokokkozis tanısında ticari İndirekt Floresan Antikor (IFA), İndirekt Hemaglutinasyon (IHA) testleri ve laboratuvarımızda hazırladığımız IFA testinin karşılaştırılması. Türkiye Parazitol Derg 2009; 33: 195-198.

    6) Khuroo MS, Wani NA, Javid G, et al. Percutaneous drainage compared with surgery for hepatic hydatidcysts. N Engl J Med 1997; 337: 881-887.

    7) Altıntaş N, Yazar S, Yolasığmaz A, et al. A serum epidemiological study of cystic echinocococcosis in İzmir and its surrounding area, Turkey. Helminthologia 1999; 36: 19-23.

    8) Yazar S, Altıntaş N. Serodiagnosis of Cystic Echinococcosis in Turkey. Helminthologia 2003; 40: 9-13.

    9) Markell EK, Voge M, John DT. The Cestodes. In: Ed S Ozmat, Medical Parasitology. 7th edition, WB Saunders Company, 1992: 226-60.

    10) Altıntaş N, Yazar S. Cystic Echinococcosis'te tanı. Türkiye Parazitol Derg 1999; 23: 160-168.

    11) Bayram Delibaş S, Özkoç S, Şahin S, Aksoy Ü, Akısü Ç. Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Parazitoloji Anabilim Dalı Seroloji Laboratuvarı'na Kistik Ekinokokkozis şüphesiyle başvuran hastaların değerlendirilmesi. Türkiye Parazitol Derg 2006; 30: 279-281.

    12) Eckert J, Schantz PM, Gasser RB, et al. Geographic distribution and prevalence. In: Eckert J, Gemmell MA, Meslin FX, Pawlowski ZS, (Editors). WHO/OIE manual on Echinococcosis in humans and animals: A Public Health Problem of Global Concern. 2001; 4: 101-143.

    13) Yazar S, Taylan Özkan A, Hökelek M, et al. Cystic echinococcosis in Turkey from 2001-2005. Türkiye Parazitol Derg 2008; 32: 208-20.

    14) Eckert J. Epidemiology of Echinococcus multilocularis and E. granulosus in central Europe. Parassitologia 1997; 39: 337-344.

    15) Tashani OA, Zhang LH, Boufana B, Jegi A, McManus DP. Epidemiology and strain characteristics of Echinococcus granulosus in the Benghazi area of eastern Libya. Ann Trop Med Parasitol 2002; 96: 369-381.

    16) Anonim. The surgical incidence rate of hydatidosis in Tunisia (1988-1992). Report of the D.S.S.B. (Direction deSante´ et des Soins de base), Ministry Public Health; Tunis, 1993.

    17) Parija SC. A review of some simple immunoassays in the serodiagnosis of cystic hydatid disease. Acta Trop 1998; 70: 17–24.

    18) Torgerson PR, Karaeva RR, Corkeri N, et al. Human cystic echinococcosis in Kyrgyzstan: An epidemiological study. Acta Trop 2003; 85: 51-61.

    19) Moro PL, Schantz PM. Cystic echinococcosis in the Americas. Parasitol Int 2006; 55: 181-186.

    20) Seimenis A. Overview of the epidemiological situation on echinococcosis in the Mediterranean region. Acta Trop 2003; 85: 191-195.

    21) Zanini F, Suárez C, Pérez H, Elissondo MC. Epidemiological surveillance of cystic echinococcosis in rural population of Tierra del Fuego, Argentina, 1997–2006. Parasitology International 2009; 58: 69–71.

    22) Logar J, Soba B, Kotar T. Serological evidence for human cystic echinococcosis in Slovenia. BMC Infectious Diseases 2008; 8: 63.

    23) Zibaei M, Azargoon A, Ataie-Khorasgani M, Ghannadi K, Sadjjadi SM. The serological study of Cystic Echinococcosis and assesment of surgical cases during 5 years (2007-2011) in Khorram Abad, Iran. Niger J Clin Pract 2013; 16: 221-225.

    24) Tevfik M, Aldemir OS, Karadaş K, Çelik T, Daldal N. Malatya bölgesinde üniloküler kistik ekinokokkozis. Türkiye Parazitol Derg 2000; 24: 33-36.

    25) Eşgin M, Aktaş M, Coşkun Ş. İndirekt Hemaglütinasyon Testi (IHA) yöntemi ile Kistik Ekinokkokoz şüpheli hastaların serumlarında antikor varlığının araştırılması. Türkiye Parazitol Dergisi, 2007; 31: 283-287.

    26) Sarı C, Ertuğ S, Yaman Karadam S, ve ark. Kistik Ekinokokkozis tanısında ELISA (Enzym Lynked Immunosorbent Assay), Indirekt Hemaglütinaston Testi (IHA) ve Indirekt Fluoresan Antikor Testi (IFAT)'nin karşılaştırmalı olarak değerlendirilmesi. Türkiye Parazitol Derg 2009; 33: 73-76.

    27) Miman Ö, Atambay M, Aydın NE, Daldal N. Kistik Ekinokokkozis nedeniyle opere edilmiş 91 olguda klinik, morfolojik ve serolojik irdelemeler. Türkiye Parazitol Derg 2010; 34: 179-183.

    28) Çetinkaya Ü, Hamamcı B, Kaya M, ve ark. Kistik Ekinokokkozis ön tanılı hastalarda anti Echinococcus granulosus antikorlarının araştırılması. Türkiye Parazitol Derg 2012; 36: 57-60.

    29) Yazıcı V, Oruç T, Ören E, Ertabaklar H. Kocaeli Derince Eğitim ve Araştırma Hastanesi Merkez Laboratuarı'na 2009-2011 yılları arasında Kistik Ekinokokkozis şüphesiyle başvuran olguların retrospektif olarak değerlendirilmesi. Türkiye Parazitol Derg 2012; 36: 219-221.

    30) Kaplan M, Aygen E, Özyurtkan MO, Bakal Ü. 2005-2007 yılları arasında Fırat Üniversitesi Hastanesi'ndeki Kistik Ekinokokkoz olguları. FÜ Sağ Bil Tıp Derg 2010; 24: 109-113.

    31) Karaman Ü, Daldal N, Atambay M, Aycan MÖ. İnönü Üniversitesi Tıp Fakültesi'nde 1999-2002 tarihleri arasında incelenen Hidatik Kist ön tanılı olguların serolojik sonuçları. İnönü Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi 2002; 9: 233-235.

    32) Akarsu GA, Güngör Ç. Kistik Ekinokokoz ön tanılı hastalarda serolojik değerlendirme sonuçları. Journal of Ankara University Faculty of Medicine 2007; 60: 149.

  • Başa Dön
  • Özet
  • Giriş
  • Materyal ve Metot
  • Bulgular
  • Tartışma
  • Kaynaklar
  • [ Başa Dön ] [ Özet ] [ PDF ] [ Benzer Makaleler ] [ Yazara E-Posta ] [ Editöre E-Posta ]
    [ Ana Sayfa | Editörler | Danışma Kurulu | Dergi Hakkında | İçindekiler | Arşiv | Yayın Arama | Yazarlara Bilgi | E-Posta ]