Amaç: Son dönem böbrek yetmezliği (SDBY) hastalarında, hastalık yükünün stres, psikososyal bozukluk ve günlük yaşamda bağımlılık riskini arttırdığı bildirilmektedir. Bu çalışmada hemodiyaliz (HD) tedavisi alan SDBY olan hastaların günlük yaşam aktivitelerini ve umutsuzluk düzeylerini saptamanın yanı sıra umutsuzluk üzerine etkili olan faktörleri değerlendirilmesi amaçlanmıştır.

Materyal ve Metot: Bu kesitsel çalışmaya toplam 130 HD hastası (erkek / kadın: 72/58, ortalama yaş 59.48±14.58) alındı. Tüm katılımcılar Beck Umutsuzluk Ölçeği (BUÖ) ve Barthel Günlük Yaşam Aktivitesi (BGYA) Ölçeği ile değerlendirildi. Klinik verilere hastane kayıtlarından ulaşıldı.

Sonuçlar: BGYA ölçeğine göre; hastaların %60.8'ü bağımlı olarak (%58.5’i orta / şiddetli derecede, %2.3 tam bağımlı) saptandı. BGYA skorları yaşlı grupta daha yüksek idi (p<0.001). Hastaların BUÖ skorları 6.78±4.84’idi, cinsiyet ve yaşa göre anlamlı farklılık saptanmadı (p=0.268, p=0.756, sırasıyla). BGYA ve BUÖ arasında negatif korelasyon mevcuttu (r=-0.216, p=0.014).

Tartışma: Bu çalışmada HD hastalarında bağımlılık ve umutsuzluk düzeyinin yüksek olmasının yanı sıra her ikisinin birbiri ile ilişkili olduğunu saptadık. HD hastalarında genel iyilik halinin arttırılmasında ve bağımsızlığın korunmasında umudu arttırıcı müdahalelere ihtiyaç vardır.