Ca kanal blokerleri sık kullanılan kardiyovasküler
ilaçlardandır ve son yıllarda bu ilaçların aşırı alımına bağlı zehirlenmeler artmaktadır. KKB
zehirlenmeleri zamanında tanınıp tedavi edilmediği
zaman ölümcül olabilmektedir. Alımdan sonraki 6 saat
içinde belirtiler ortaya çıkar. Klinikte organ
perfüzyonunun azalmasına bağlı belirtiler görülür. Beyin
perfüzyonunun azalması sonucu baş dönmesi, letarji,
ajitasyon, konfüzyon, nöbet, hemipleji görülebilir. Hafif
zehirlenmede sinüs bradikardisi, şiddetli zehirlenmede
değişik derecelerde iletim blokları görülür. Böbrek
perfüzyonunun azalması sonucu idrar çıkışı azalır
2.
KKB zehirlenmesinde tedavinin 3 temel amacı vardır:
Destekleyici bakım sağlama, ilaç emilimini azaltmak ve
atılımını hızlandırmak, kardiyotonik ajanlarla kardiyak
fonksiyonları arttırmak. Destekleyici bakım hava yolunun
korunması, uygun ventilasyon ve hemodinamik
monitorizasyonu içerir. İlaç emilimini azaltmak ve atılımını hızlandırmak için hasta ilk 1 saat içinde
gelmişse mide lavajı yapılır. Tüm KKB aktif kömüre iyi
bağlanırlar, kontrendikasyonu yoksa aktif kömür
verilmelidir (Aktif kömür kontrendikasyonları: Koroziv
madde alımı, aktif kömüre bağlanmayan maddelerin
alımı, hava yolunun korumasız olmasıdır). Tüm barsak
irrigasyonu ve hemoperfüzyon yapılabilir. Kardiyak
fonksiyonları artırmak için ise Ca glukonat, glukagon ve
insülin gibi spesifik antidotlar kullanılır. Dopamin,
dobutamin, pace-maker ve intraaortik balon pompası da
bu amaçla kullanılabilir 2. Ca tuzları (Ca glukonat 0.15
mL/kg) glukagon (0.05 mg/kg) ve insülin (1 U/kg) spesifik
antidotlardır 1-5. Bizim hastamız da Ca glukonat ve
glukogan ile tedavi edilmiştir. İnsülin ise verilmemiştir.
Hastaya mide lavajı yapılmıştır. Aktif kömür, hasta acil
servise getirildiğinde hava yolunu koruyabildiği için ve
hava yolunu koruyucu önlemler alındığı için verilmiştir.
Yapılan çalışmalar hiperinsülinemi-euglisemi
tedavisinin KKB zehirlenmesinde yararlı olduğunu
göstermektedir 6-8. Tebbut ve arkadaşları da 9 lipid
emulsiyon tedavisinin KKB zehirlenmesi tedavisinde
yararlı olduğunu göstermişlerdir. Biz, vakamızda lipid
emülsiyonları kullanmadık.
Hemodiyaliz ve hemoperfüzyon KKB'nin plazma
düzeyini azaltarak yararlı olabilir. İntraaortik balon
pompası gerekebilir 2. Mevcut vakada hemodiyaliz ve
hemoperfüzyon kullanılmamıştır. Pace-maker ile hasta
stabilize edilebildiği için de intraaortik balon pompasına
ihtiyaç duyulmamıştır.
Sonuç olarak KKB zehirlenmeleri zamanında tanınıp
tedavi edilmediği zaman ölümcül olabilmektedir.